مقاله حاضر به بررسی تأثیر سرمایه گذاری سهامداران نهادی و خطای پیش بینی سود هر سهم و سود تقسیمی بر بازده غیر عادی سهام می پردازد، در راستای انجام این پژوهش نمونه ای مشتمل بر 123 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی 5 ساله (1390-1394) انتخاب و بررسی گردید. برای آزمون فرضیه ها از رگرسیون چند متغیره استفاده شد و معنادار بودن آن ها با استفاده از آماره Fو t مورد بررسی قرار گرفت و برای بررسی خود همبستگی مدل از آزمون دوربین واتسون استفاده شده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که بین سرمایه گذاری سهامداران نهادی و بازده غیر عادی سهام رابطه منفی و معنادار وجود دارد و بین خطای پیش بینی سود هر سهم و بازده غیر عادی سهام رابطه مثبت و معنادار برقرار است و بین خطای پیش بینی سود تقسیمی و بازده غیر عادی سهام ارتباط معنادار مشاهده نشد.

هدف از این پژوهش بررسی محتوای اطلاعاتی سود هر سهم اعلان شده و سود پیش بینی شده هر سهم در تبیین بازده غیرعادی سهام است. در این راستا از معیارهای سود غیرمنتظره و بازنگری پیش بینی سود که به ترتیب نمایان گر سود هر سهم و پیش بینی سود هر سهم می باشند، استفاده شده است. جامعه آماری، شرکت های تولیدی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است که از این میان 50 شرکت به عنوان نمونه آماری و بر اساس نمونه گیری حذفی انتخاب شده و در مجموع در یک دوره چهارساله از 1387 الی 1390 تعداد 200 مشاهده سال شرکت موردبررسی قرار گرفته است. نتایج تحلیل رگرسیونی و آزمون های همبستگی رابطه معنادار مستقیمی را بین متغیرهای اعلان سود هر سهم و پیش بینی سود هر سهم با بازده غیرعادی سهام نشان می دهد. همچنین نتایج، محتوای اطلاعاتی بیشتری را برای سود اعلان شده هر سهم در قیاس با سود پیش بینی شده هر سهم تایید می کند.

شرکت هایی که یک روند رو به رشد در خصوص سودهای گذشته داشته اند، توانسته اند جایگاه مناسبی در بازار سرمایه بدست آورند و به شدت نگران حفظ اعتبار و شهرت خود می باشند. نگرانی شرکت های مذکور از این است که آیا انتشار سود پیش بینی شده، اعتبار شرکت را حفظ می کند یا به آن لطمه می زند؟ در این رابطه، انتشار سود پیش بینی شده شرکت ها باید به گونه ای باشد که روند و الگوی رشد موجود در سودهای گذشته را حفظ کند. هدف کلی تحقیق حاضر تبیین تاثیر وجود الگوهای پایدار در رشد سود بر واکنش قیمت سهام به ویژگی های پیش بینی سود هر سهم شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. نمونه آماری این تحقیق شامل 104 شرکت از شرکت های پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار تهران می باشد که داده های آنها در طول سال های 1383 تا 1389 گردآوری و تجزیه و تحلیل شد. نتایج تحلیل آماری نشان داد که واکنش بازار سرمایه به اخبار بد پیش بینی و افق پیش بینی سود هر سهم در شرکت های با رشد پایدار سود، متفاوت از سایر شرکت هاست. این در حالی است که واکنش بازار سرمایه به اخبار خوب و دقت پیش بینی سود هر سهم تحت تاثیر رشد پایدار سود نبوده است. در این رابطه به نظر می رسد که واکنش سرمایه گذاران به اخبار بد، متاثر از نگرش آنان در خصوص اعتبار و اهمیت این اخبار است.

یکی از راه های تعامل مدیران با بازارهای سرمایه، ارائه اطلاعات در رابطه با سود شرکت است، مدیران نه تنها با استفاده از افشا اطلاعات مربوط به سود، نیاز های اطلاعاتی استفاده کنندگان را تامین می کنند، بلکه می توانند با استفاده از آن رفتار بازار را تحت تاثیر قرار دهند. یکی از این اطلاعات مربوط به سود، پیش بینی سود و تعداد دفعات بازنگری آن می باشد. پژوهش حاضر برآن است تا تاثیر دفعات بازنگری در سود را در سه ویژگی مالی مهم شرکت هاشامل نقدشوندگی، هزینه سرمایه سهام عادی و ارزش شرکت بررسی نماید. در این پژوهش تعداد 111 شرکت از طی سال های 1388 تا 1394 مورد آزمون قرار گرفته اند. آزمون فرضیات با استفاده از رگرسیون چندگانه خطی به روش حداقل مربعات تعمیم یافته انجام شده است.یافته های پژوهش حاکی از آن است که بین دفعات بازنگری در سود پیش بینی شده، با نقدشوندگی و ارزش شرکت، رابطه معناداری وجود ندارد، لیکن یکی از معیارهای مهم و تاثیرگذار در هزینه سرمایه سهام عادی شرکت می باشد. به این صورت که با افزایش در دفعات بازنگری و تعدد تعدیل پیش بینی سود هر سهم، هزینه سرمایه سهام عادی نیز افزایش پیدا می کند.

هدف اصلی این مطالعه بررسی چگونگی تاثیرگذاری اخبار پیش بینی سود بر هزینه سرمایه سهام عادی شرکت ها بوده و به دنبال پاسخ گویی به این سوال می باشد که آیا اخبار تعدیل مثبت یا تعدیل منفی پیش بینی سود اثر با اهمیتی بر هزینه سرمایه سهام عادی شرکت ها دارد یا خیر؟ در این راستا تلاش گردیده تا علاوه بر تاثیر جداگانه هر یک از اخبار تعدیل مثبت و تعدیل منفی پیش بینی سود بر هزینه سرمایه سهام عادی، متقارن یا نامتقارن بودن اثر این دو نوع خبر بر هزینه سرمایه سهام عادی نیز بررسی شود. بدین ترتیب چهار فرضیه تدوین و با استفاده از داده های جمع آوری شده از نمونه آماری تحقیق که شامل 132 شرکت در دوره زمانی 1389-1385 می باشد و با بهره گیری از روش رگرسیون داده های پانل و ترکیبی مورد آزمون واقع شدند. شواهد تجربی بدست آمده از این تحقیق گویای آن است که هم اخبار تعدیل منفی و هم اخبار تعدیل مثبت پیش بینی سود، هزینه سرمایه سهام عادی شرکت ها را تحت تاثیر خود قرار می دهد بطوری که اخبار تعدیل منفی اثر افزایشی و اخبار تعدیل مثبت اثر کاهشی بر هزینه سرمایه سهام عادی دارد. همچنین نتایج گویای آن است که میزان تاثیر اخبار تعدیل منفی بر هزینه سرمایه سهام عادی بیشتر از اخبار تعدیل مثبت می باشد. علاوه بر این بررسی ها نشان دادند که برای روندهای نزولی سودآوری، پیش دستی مدیریت در انتشار اخبار تعدیل منفی پیش بینی سود اثر اعلام سود واقعی بر هزینه سرمایه سهام عادی را تعدیل می کند.

یکی از اطلاعاتی که سرمایه گذاران به آن اهمیت زیادی می دهند، اطلاعات و سیگنالهایی است که از ارزش آتی شرکت نشات می گیرد. پیش بینی رشد بازده غیرعادی شرکت ها یکی از عوامل موثر بر این سیگنالها است. در این تحقیق تاثیر رشد بازده غیرعادی پیش بینی شده بر ضریب واکنش سود تجزیه و تحلیل می شود. در راستای دستیابی به این هدف، اطلاعات 67 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای دوره زمانی 1389 تا 1393 مورد مطالعه قرار گرفت. برای آزمون فرضیه های پژوهش از رگرسیون چندمتغیره با استفاده از داده های ترکیبی استفاده گردیده است. نتایج پژوهش بیانگر آن است که بین رشد بازده غیرعادی پیش بینی شده و ضریب واکنش سود، رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. بنابراین می توان استدلال کرد که پیش بینی رشد بازده غیر عادی عامل مهمی در تعیین میزان ضریب واکنش سود و کیفیت سود شرکت ها است.

سرمایه گذاران برای خرید و فروش سهام از سود پیش بینی شده بعنوان یک فاکتور استفاده می نمایند. اگر سود پیش بینی شده با سود حسابداری اختلاف کمی داشته باشند، سود پیش بینی شده می تواند با اطمینان مورد استفاده سرمایه گذاران قرار بگیرد. لذا این تحقیق ارتباط میزان کاهش خطای پیش بینی سود هر سهم و سود نقدی هر سهم را با افزایش بازده سهام بررسی می نماید. بنابراین هدف عمده این تحقیق، کمک به امر تصمیم گیری خرید و فروش سهام برای سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار تهران و همچنین کمک به سرمایه گذاران و تصمیم گیرندگان و مدیران مالی برای پیش بینی سود در بودجه سال مالی می باشد تا در پایان سال مالی میزان تحقق سود واقعی و پیش بینی را مقایسه نموده و در سیاستهای تقسیم سود نقدی تعدیلات لازم را اعمال نمایند. بنابراین مقدار خطای پیش بینی برای آنها مهم است. برای انجام تحقیق داده های مربوط به متغیرها از  78شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای سالهای 81 الی 85 به عنوان نمونه آماری جمع آوری گردید و پس از تجزیه و تحلیل داده ها به روش همبستگی، فرضیه ها مورد آزمون قرار گرفتند.یافته های مبتنی بر تجزیه و تحلیل فرضیه ها نشان می دهد که ارتباط معکوس و معنی داری بین میزان خطای EPS و DPS با بازده سهام وجود دارد. و همچنین یافته ها نشان می دهد که شدت ارتباط و یا تاثیر خطای هر دوی این متغیرها نسبت به بازده سهام یکسان است. با توجه به یافته های تحقیق باید شرکتها به میزان خطای پیش بینی در سودهای خود توجه کامل نمایند چرا که در تغییرات بازدهی سهام دخالت دارند. و سرمایه گذاران و تصمیم گیرندگان به این عوامل توجه بیشتری دارند. و مدیران شرکتها در برنامه ریزی و بودجه بندی خود بویژه در پیش بینی سود هر سهم و سود تقسیمی هر سهم میزان درصد خطا را مشخص کنند.

در این تحقیق رابطه بین پنج ویژگی کیفی سود شامل پایداری سود، قابلیت پیش بینی سود، مربوط بودن سود به ارزش سهام، به موقع بودن و محافظه کارانه بودن سود با هزینه سرمایه سهام عادی مورد بررسی قرار گرفته است. یافته های تحقیق از تاثیر ویژگی های کیفی سود بر هزینه سرمایه سهام عادی خبر می دهد. با کنترل متغیر های اندازه شرکت، نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار سهام و ضریب تغییرات سود (ریسک عملیاتی) نتایج تحقیق وجود رابطه معکوس بین ویژگی های کیفی سود شامل پایداری سود، قابلیت پیش بینی سود، مربوط بودن سود به ارزش سهام، به موقع بودن سود و هزینه سرمایه سهام عادی را تایید می کند که این رابطه از نظر آماری معنی دار است. اما بین محافظه کارانه بودن سود و هزینه سرمایه سهام عادی رابطه معنی داری مشاهده نشده است. 

این سوال که چرا سرمایه گذاران شخصی سود تقسیمی می خواهند از طریق ارسال پرسشنامه به گروهی از سرمایه گذاران بورس اوراق بهادار تهران بررسی شد. پاسخ ها نشان داد که آن ها تا حدودی به دلیل اینکه هزینه نقدکردن سود تقسیمی از هزینه فروش سهام کمتر است به سود تقسیمی علاقه دارند. پاسخ های آن ها به شدت نظریه های علامت دهی باتاچاریا (1979) ]اطلاعات ناکامل، سیاست های تقسیم سود و اشتباه «پرنده در دست»،[ و میلر و راک (1961) [سیاست تقسیم سود، رشد و ارزشیابی سهام] را تایید کرد. این نظریه ها با نظریه های نمایندگی جنسن (1986) و ایستربروک (1984) در تناقض است. نظریه مالی رفتاری شفرین و استاتمن (1984) برای سود های نقدی تایید نمی شود. در نهایت، نتایج ما نشان می دهند که سرمایه گذاران شخصی تمایلی ندارند بخش اعظم سود تقسیمی خود را مصرف کنند.